زن و دفاع مقدس از ديدگاه امام خامنه ای

از آنجا که در اسلام جهاد به معناي حضور در ميدان هاي نبرد و جنگ نظامي از زنان برداشته شده و جهاد به اين معني را بر آنان واجب نکرده است لذا فتاوي و ديدگاه هاي مختلفي در نوع و شکل حضور بانوان در جنگ تحميلي وجود داشت، اين ديدگاه ها و انديشه هاي تابناک و بلند، الگو و مقتداي سالکان و مبارزان راه خدا "امام روح الله" بود که همانند چراغي فروزان روشنگر راه و طريق هدايت بود همچنين انديشه ها و ديدگاه هاي بي بديل حضرت آيه الله العظمي خامنه اي - رهبر معظم انقلاب اسلامي(مدظله العالي) چه در زمان جنگ تحميلي و چه پس از آن روشنگر نوع حضور زنان اسلامي در صحنه هاي مبارزاتي و جنگ تحميلي بوده است .

آنچه که در اين نوشتار ملاحظه مي فرمائيد مجموع فرمايشات حضرت امام خميني(ره) و حضرت آيه الله العظمي خامنه اي - رهبر              معظم انقلاب اسلامي(مدظله العالي) تا به امروز است پيرامون حضور و نقش زنان در دفاع مقدس که بيانگر عمق تأثير و نقش اين حضور در پيروزي رزمندگان اسلام در مقابله با کفر و استکبار به سرکردگي حزب بعث و صدام ملعون بوده است.  

فاطمه ي زهرا(سلام الله عليها) الگوي به تمام معناي حضور زنان در نبرد با دشمن فاطمه ي زهرا سلام الله عليها که در دوران کودکي، در بعد از هجرت پيغمبر به مدينه، در داخل مدينه و در همه ي قضاياي عمومي آن روز پدرش - که مرکز همه حوادث سياسي اجتماعي بود - حضور داشت، نشان دهنده نقش زن در نظام اسلامي است. البته فاطمه زهرا سلام الله عليها قله اين فضائل است.

زنان برجسته ديگري هم در صدر اسلام بودند؛ با معرفت، با خرد، با علم، حاضر در ميدان ها، حتي حاضر در ميدان هاي جنگ؛ حتي تعدادي که نيروي بدني داشتند، حاضر در ميدان دلاوري در جنگ؛ شمشيرزني و سربازي. البته اين را اسلام براي بانوان واجب نکرده و از دوش آن ها برداشته است؛ چون با طبيعت جسمي و نيز با عواطف آن ها سازگار نيست.  

نقش زنان در پيشبرد نهضت امام خميني(رحمه الله عليه) و جنگ تحميلي وقتي نهضت اسلامي به مرحله انقلاب اسلامي رسيد و زنان با همان برداشت طبيعي که از اسلام در جامعه زنانه بود، جلو افتادند؛ امام فرمودند - و درست هم فرمودند - که: اگر زنان در اين نهضت همکاري نمي کردند، انقلاب هم پيروز نمي شد.

يقينا اگر زن ها در داخل خيابان ها و در راهپيمايي هاي عظيم حضور پيدا نمي کردند - آن حضور عظيم و با شکوه زنان در دوران انقلاب - انقلاب پيروز نمي شد. در جنگ تحميلي اگر امثال همين مادر گرامي سه شهيد و مادران شهيدان و همسران شهيدان - که من افتخار داشته ام با هزارها نفر اين ها از نزديک نشست و برخاست و گفت و گو کنم و خصوصيات آن ها را مشاهده کنم - ايمان خود، صبر خود، ايستادگي خود، معرفت خود و روشن بيني خود در قبال ضايعات جنگ و فداکاري هاي جوانان و مردان را نشان نمي دادند، جنگ پيروز نمي شد.

اگر مادران و همسران شهدا بي صبري نشان مي دادند، شوق جهاد در راه خدا و شهادت در دل مردها مي خشکيد؛ اين گونه نمي جوشيد؛ اين گونه به جامعه طراوت نمي داد.

در ميدان جنگ هم زنان نقش هاي درجه اول را ايفا کردند. اگر در طول انقلاب، وفاداري زنان، عواطف زنان، حضور زنان در ميدان هاي مختلف، در راهپيمايي ها و در انتخابات ها نمي بود، يقينا اين حرکت عظيم مردمي نمي توانست اين گونه شکل پيدا کند و ادامه يابد. اين نظر اسلام است، اين نظر نظام اسلامي است.  

حضور زنان اسلامي در تمامي ميدان ها لازم است، زنان، زنان باسواد، زنان آگاه، زنان بامعرفت، در همه اين ميدان ها بايستي پيشروي کنند؛ الگوي زن را نشان بدهند؛ بگويند زن مسلمان زني است که هم دين خود را، حجاب خود را، زنانگي خود را، ظرافت ها و رقت ها و لطافت هاي خود را حفظ مي کند؛ هم از حق خود دفاع مي کند؛ هم در ميدان معنويت و علم و تحقيق و تقرب به خدا پيشروي مي کند و شخصيت هاي برجسته اي را نشان مي دهد و هم در ميدان سياسي حضور دارد. اين مي شود الگويي براي زنان.  

مادران چند شهيد بدانيد امروز در هيچ جاي دنيا زناني که مثل اين مادران شهداي ما، مادر دو شهيد، مادر سه شهيد، مادر چهار شهيد باشند، نيستند. در جامعه ما، مادراني با اين خصوصيات که از پدرها بهتر و قويتر و آگاهانه تر ايستادند، در اين ميدان بسيارند. اين همان تربيت اسلامي است؛ اين همان دامان پاک و مطهر و نوراني فاطمه زهرا سلام الله عليهاست. شما دختران فاطمه هستيد؛ فرزندان فاطمه زهرا هستيد؛ دنباله روان فاطمه زهرا هستيد.  

انقلاب اسلامي و حقوق زنان از پيروزي انقلاب، درباره مسأله زن و تلاش براي دفاع از حقوق زنان، فعاليت هاي زيادي شده است. در حقيقت بايد گفت که بعد از انقلاب، از زن ايراني تجليل شده است. پيشقراول اين تجليل هم امام بزرگوار بود که با همه وجود براي زن ايراني مسلمان ارزش و احترام قائل بود.

همين بينش بود که موجب شد زنان کشور در انقلاب اسلامي سهم بزرگي را ايفا کردند؛ به طوري که اگر حضور زنان در نهضت انقلابي ملت ايران نمي بود، به احتمال زياد اين انقلاب به اين شکل پيروز نمي شد؛ يا اصلا پيروز نمي شد، يا مشکلات بزرگي در سر راه آن پديد مي آمد. بنابراين، حضور زنان مشکل گشا بود.

در جنگ هم همين طور بود، در مسائل ديگر از اول انقلاب تا به حال هم همين گونه بوده است. بنابراين، تلاش زيادي شده است؛ ليکن در عين حال درباره مسأله ي زن، حقوق زن، رفع ستم از زنان و فراهم کردن زمينه هاي مناسب براي زنان کشورمان، لازم است کار فرهنگي بزرگي انجام گيرد. من امروز با اين نيت اين بحث را مي کنم که به ايجاد اين فضاي فرهنگي کمک شود.  

زنان بزرگ و کارهاي بزرگ در جامعه خودمان هم از اين قبيل زنان زياد داشتيم. در دوران اختناق هم کم وبيش داشتيم. در دوران مبارزات، بعد در دوران نظام اسلامي، زنان بزرگ؛ اين زناني که توانستند شهيداني را پرورش دهند؛ اين زناني که توانستند شوهران يا فرزندان خود را به صورت انسان هاي فداکاري درآورند که بروند و از کشور و انقلاب دفاع کنند؛ از هستي ملت و از آبروي ملت دفاع کنند. اين ها زنان بزرگي هستند. اين زنان بودند که توانستند اين کار بزرگ را بکنند، و من موارد متعددي را شاهد بود.  

توازن در حقوق زن و مرد اما روش اسلامي اين نيست. هدف اسلام در دفاع از حقوق زنان - همان طور که گفته شد - اين است که زن تحت ستم نباشد و مرد خود را حاکم بر زن نداند. در خانواده، حدود و حقوقي هست. مرد حقوقي دارد، زن هم حقوقي دارد و اين حقوق به شدت عادلانه و متوازن ترتيب داده شده است. آنچه به نام اسلام است و غلط است، آن ها را نمي گوييم و از آن ها دفاع نمي کنيم. آنچه متعلق به اسلام است، بينات اسلام و مسلمات اسلام است. اين ها چيزهايي است که ميان حقوق زن و مرد در داخل خانواده توازن قائل است.  

جنگ تحميلي، آزمايش الهي در اجتماع زنان خوزستان، در سال 1359، اين شهر و اين استان، در معرض يک آزمايش عظيم خونبار الهي واقع شد. دست دشمن، نقشه استکبار، برنامه ريزي دستگاه هاي فعال صهيونيستي و استعماري، همه با هم اين طور ترتيب دادند که اين بخش از ميهن عزيز ما، در معرض يکي از سخت ترين آزمايش هاي الهي خونبار قرار گيرد.

جنگ تحميلي، هشت سال به طول انجاميد؛ يعني از سال 1359 تا سال 1367. در اين مدت، شما مردم شجاع و دلاور اين استان، در معرض اين امتحان بسيار دشوار قرار داشتيد. البته دشمن، جنگ را بر خوزستان تحميل نکرد؛ بر ايران تحميل کرد و همه ايران در مقابل او قيام کردند تا از کشور دفاع کنند؛ اما خوزستان در معرض سخت ترين و شديدترين ضربات دشمن قرار گرفت و به وسيله دشمن، بيشترين فاجعه آفريني در اين استان واقع شد و مردم اين استان، از زنان و مردان و حتي افراد مسن و نوجوانان، در معرض امتحاني بسيار سخت واقع شدند تا جنگ تمام شد. بيش از همه مردم کشور، مردم استان هاي مرزي و بيش از همه ي استان هاي مرزي، استان خونبار خوزستان، رنج جنگ را تحمل کرد.  

ايستادگي زنان و مردان شجاع دوران جنگ تحميلي را همه مي دانند. هيچ کس نيست که نداند مردم خرمشهر و آبادان و مردم شجاع و غيور و مؤمن اهواز يا دزفول و ديگر شهرهاي اين استان، در مقابل دشمني که مي خواست ملت شهرها را خالي کند، چه عکس العملي نشان دادند.

جوانان و پيرمردان و مردان و زنان ايستادند و مبارزه کردند و جنگيدند. من در سوسنگرد، يک زن مسلمان شجاع را ديدم که مردم سوسنگرد مي گفتند او در هنگام حضور نيروهاي متجاوز در اين شهر، با چوبدستي خود، چند متجاوز را به خاک انداخته و نابود کرده است! در سرتاسر اين استان ممتحن و مجرب، مردان و زنان و خانواده ها، شهري ها و روستايي ها، عشاير عرب و لر و بختياري و مردم فارس که در اين استان هستند، همه و همه در کنار يکديگر و دست در دست هم، در مقابل متجاوزان ايستادند. البته ملت ايران به کمک استان هاي مرزي آمد - در اين شکي نيست - و آزمايش بزرگ، آزمايش ملت ايران بود؛ اما چه کسي است که نداند استاني که در کنار مرز است، در مقابل اولين حملات دشمن، چه شکنجه و درد دشواري را تحمل مي کند. و اين استان، هشت سال اين دشواري را تحمل کرد و ايستاد و فداکاري نمود.  

ايستادگي مردم خوزستان قبل از انقلاب اسلامي در دوران قبل از انقلاب اسلامي - يعني شايد هفتاد، هشتاد سال قبل از اين - باز مردم مؤمن و علماي خوزستان، در مقابل تجاوز انگليسي ها ايستادگي کردند. آن هم يک تجربه ديگر است. مردم اين استان، در چنين کارهاي بسيار باعظمت و پرشکوهي، سابقه دارند. البته همچنان که همه مي دانند، آحاد ملت ايران به برکت اسلام توانستند در طول جنگ تحميلي، در همه شهرها و استان ها شگفتي بيافرينند. مردم اين استان، در درجه اول در مقابل دشمن اين ايستادگي را کردند. بعد از دوران جنگ تحميلي هم باز در اين استان، تلاش و کار سازندگي، جزو بهترين نمونه هاي سازندگي در سرتاسر کشور بوده است.  

بسيج مردمي براي کشوري که آماج اين همه حمله خصمانه و خباثت آميز دشمنان است، جز بسيج نيروهاي مردمي، هيچ راه علاجي وجود ندارد. اگر بسيج نيروهاي مردم نمي بود و امام بزرگوار، از نيروي ايمان و عشق مردم، در سازماندهي اين عناصر مؤمن و نوراني در سراسر کشور - اقوام مختلف و مرزداران و عشاير و جوانان و دانشگاهيان و روحانيون و دانش آموزان و پيرمردان و زنان و دختران جوان و ساير اقشار ملت - استفاده نمي کرد و اين انبوه عظيم نيروي فعال را به وجود نمي آورد، بدون شک جمهوري اسلامي نمي توانست در مقابل اين همه توطئه و خباثت و دشمني و سنگ اندازي، مقاومت کند.  

صبر زنان و نقش و تأثير آن در جنگ تحميلي من اين جا در جمع شما بانوان عزيز و خواهران و فرزندان خودم، عرض مي کنم که نقش اجتماعات زنان در پيروزي انقلاب، به احتمال زياد از اجتماعات مخصوص مردان بيشتر بود. يعني حضور زنان در مبارزات عمومي و سياسي، يک نقش چندگانه داشت. مرد يک نفر بود و خودش مي آمد در مبارزات يا در اجتماعات و راهپيمايي ها شرکت مي کرد. همين و بس! اما وقتي زن خانه، خود را در مبارزه سهيم مي دانست و وارد ميدان مي شد، در واقع خانه اي را که در آن، مرد و زن و فرزندان هستند، به صحنه مي آورد و خانواده اي را در ميدان مبارزه حاضر مي کرد. در جنگ نيز همين طور بود. يعني اگر خانواده هاي شهدا - مادران و همسران - صبر نمي کردند، جنگ دچار مشکلات بسيار بزرگي مي شد. در آن مقطع، نقش زنان، بسيار برجسته بود. انقلاب و جنگ، زنان ما را در جامعه از آگاهي و رشد سياسي برخوردار کرد. زن، وقتي با سواد باشد و از آگاهي سياسي برخوردار شود، کسي نمي تواند به آساني به او زور بگويد و حقش را پايمال کند. اين ها غنيمت هايي بود که در انقلاب براي زنان پيش آمد. اين، نکته اول.  

خانواده ي شهدا هرجا که مشاهده کرديد فداکاران راه اسلام - از شهدا و جانبازان - زيادند، بدانيد که دل هاي زنان و مردان و پدران و مادران، با عشق الهي و عشق اسلام و عشق امام و عشق به انقلاب آغشته است. اين مادران شهدا، اين پدران عزيز از دست داده، اين خانواده هاي جوان پرورده و به ميدان جنگ فرستاده، مجاهدت بزرگي کردند. خدا را سپاسگزارم که يک بار ديگر با شما روبه رو شدم و اين اظهار اخلاص و ارادت به مردم مازندران را به زبان خود عرض کردم.  

پشت جبهه در صحنه هاي گوناگون سياسي کشور، در راهپيمايي ها، در اعلام نفرت از دشمنان، در پشتيباني از مسؤولان کشور و از امام بزرگوار راحل (رضوان الله تعالي عليه) و در قضاياي گوناگون، آحاد مردم و قشرهاي مختلف، در وسط صحنه حضور داشته اند و هميشه رأي و حرفشان را گفته اند و طبق همان هم عمل شده است.

در بزرگترين تجربه ي اين کشور - يعني جنگ تحميلي - همين نيروهاي عظيم مردمي بودند که صحنه هاي جنگ را تشکيل دادند و در صفوف مقدم جنگيدند و فداکاري کردند و در پشت جبهه، پدران و مادران و زنان و آحاد مردم اين کشور، از اين نظام دفاع کردند و از رزمندگان حمايت نمودند؛ يعني يک نظام مردمي کامل. با وجود اين، شما مي بينيد که دوازده، سيزده سال است که دشمنان هرچه توانسته اند، عليه اين نظام تبليغات کرده اند؛ اين دشمني آن ها را مي رساند. هر کس در راه اسلام حرکت مي کند، بايد منتظر خصومت ها و دشمني هاي دشمنان اسلام باشد.